Phải xử lý như thế nào khi mua bán, sửa chữa nhà là tài sản đồng thừa kế?

Hỏi: Cha mẹ mất cách đây 3 năm có để lại tài sản là thửa đất diện tích 56m2, trên đất có một căn nhà cấp 4. Gia đình tôi có ba anh em, tôi là con trai cả sau tôi còn 2 em gái. Khi mất cha mẹ tôi không để lại di chúc để định đoạt phần tài sản. Vì tôi là con cả sống cùng cha mẹ nên sau khi cha mẹ mất tôi cũng tiếp quản luôn nhà đất trên. Hiện tại, căn nhà xuống cấp nghiêm trọng, tôi muốn tu sửa, xây dựng lại nhưng em gái tôi lại ngăn cản, bắt tôi phải giữ nguyên trạng tài sản này. Trong trường hợp này tôi phải làm như thế nào thưa luật sư?

Luật sư trả lời:

Vì cha mẹ anh mất không để lại di chúc thì di sản phải được phân chia theo quy định pháp luật. Căn cứ Điều 650, Điều 651 Bộ luật Dân sự năm 2015, di sản sẽ được chia đều cho những người ở hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết.

"Điều 650. Những trường hợp thừa kế theo pháp luật

1. Thừa kế theo pháp luật được áp dụng trong trường hợp sau đây:

a) Không có di chúc;

b) Di chúc không hợp pháp;

c) Những người thừa kế theo di chúc chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; cơ quan, tổ chức được hưởng thừa kế theo di chúc không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế;

d) Những người được chỉ định làm người thừa kế theo di chúc mà không có quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản.

2. Thừa kế theo pháp luật cũng được áp dụng đối với các phần di sản sau đây:

a) Phần di sản không được định đoạt trong di chúc;

b) Phần di sản có liên quan đến phần của di chúc không có hiệu lực pháp luật;

c) Phần di sản có liên quan đến người được thừa kế theo di chúc nhưng họ không có quyền hưởng di sản, từ chối nhận di sản, chết trước hoặc chết cùng thời điểm với người lập di chúc; liên quan đến cơ quan, tổ chức được hưởng di sản theo di chúc, nhưng không còn tồn tại vào thời điểm mở thừa kế.

Điều 651. Người thừa kế theo pháp luật

1. Những người thừa kế theo pháp luật được quy định theo thứ tự sau đây:

a) Hàng thừa kế thứ nhất gồm: vợ, chồng, cha đẻ, mẹ đẻ, cha nuôi, mẹ nuôi, con đẻ, con nuôi của người chết;

b) Hàng thừa kế thứ hai gồm: ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại, anh ruột, chị ruột, em ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là ông nội, bà nội, ông ngoại, bà ngoại;

c) Hàng thừa kế thứ ba gồm: cụ nội, cụ ngoại của người chết; bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột của người chết; cháu ruột của người chết mà người chết là bác ruột, chú ruột, cậu ruột, cô ruột, dì ruột; chắt ruột của người chết mà người chết là cụ nội, cụ ngoại.

2. Những người thừa kế cùng hàng được hưởng phần di sản bằng nhau.

3. Những người ở hàng thừa kế sau chỉ được hưởng thừa kế, nếu không còn ai ở hàng thừa kế trước do đã chết, không có quyền hưởng di sản, bị truất quyền hưởng di sản hoặc từ chối nhận di sản."

=> XEM THÊM: Thủ tục phân chia di sản thừa kế theo pháp luật

Như vậy, các cụ (nếu còn sống) và ba anh chị em sẽ là đồng thừa kế với di sản trên và được hưởng phần di sản bằng nhau. Theo đó hai người em của anh cũng có quyền đối với nhà đất do cha mẹ để lại. Việc định đoạt tài sản chung phải được sự thống nhất ý chí của tất cả những người thừa kế, anh không thể tự ý xây dựng, sửa chữa nhà đất là di sản thừa kế.

Do thông tin về di sản chưa đầy đủ nên chúng tôi xin đặt ra hai trường hợp như sau:

- Trường hợp nhà đất đủ điều kiện để tách thửa, phân chia bằng hiện vật:

Các đồng thừa kế tiến hành thủ tục chia thừa kế theo quy định pháp luật. Lập văn bản phân chia di sản thừa kế và thủ tục tách thửa, xin cấp Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Sau khi đứng tên quyền sử dụng đất, anh là người sử dụng đất hợp pháp, có quyền được tu sửa, xây dựng với phần diện tích đất đã được phân chia.

- Trường hợp nhà đất không đủ điều kiện để tách thửa, phân chia bằng hiện vật:

Vì không thể tách sổ cho mỗi người nên khi thực hiện thủ tục khai nhận di sản thừa kế, cả ba anh em sẽ đứng tên đồng sở hữu trong Giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Di sản sẽ được xác định là tài sản chung của các đồng thừa kế. Mỗi người đều có quyền và trách nhiệm quản lý, sử dụng, định đoạt đối với tài sản này. Việc sửa chữa, cải tạo tài sản thuộc sở hữu chung phải được các chủ sở hữu đồng ý. Do đó nếu muốn xây dựng, sửa chữa nhà hay chuyển nhượng nhà đất thì anh phải thỏa thuận với các em thì mới có thể thực hiện việc này.

Việc phân chia trên được thực hiện trên cơ sở thỏa thuận của các bên. Trường hợp em gái anh không chấp nhận phân chia di sản cũng không chịu để anh tu sửa, xây dựng nhà đất thì anh có quyền khởi kiện đến Tòa án nhân dân có thẩm quyền để yêu cầu phân chia di sản. Trên cơ sở phán quyết của Tòa, anh có thể xác định được phần quyền của mình đối với khối tài sản này và thực hiện các quyền của người sử dụng đất, người sở hữu nhà ở theo quy định pháp luật.

Công ty Luật TNHH ANP với đội ngũ luật sư giỏi, giàu kinh nghiệm có thể giải đáp cho Quý khách hàng tất cả các vấn đề pháp lý liên quan đến thừa kế, tranh chấp di sản thừa kế, xin vui lòng liên hệ:

-----------

Công ty Luật TNHH ANP:

- VP Hà Nội: Tầng 5, Tòa N07, Phố Trần Đăng Ninh, P. Dịch Vọng, Q. Cầu Giấy, Hà Nội

- VP Hồ Chí Minh: Tầng 1, Số 232 Nguyễn Thị Minh Khai, P. Võ Thị Sáu, Quận 3, TP.HCM

- Hotline: 0912 772 008 

- Email: congtyluatanp.hcm@gmail.com

******

Có thể bạn quan tâm:

=> Tranh chấp thừa kế khi không có di chúc từ bố mẹ ?

=> Người quản lý di sản là ai? Quyền và nghĩa vụ của người quản lý di sản